Cohen lijsttrekker in Zuid-Holland, Groningen en alles ertussen

Breaking news! Dat het met Cohen niet goed gaat in de landelijke politiek, is al langer bekend. Maar dat hij Tony van de Vondervoort verdreven heeft van haar koppositie op de lijst voor de Zuid-Hollandse Staten, was volkomen nieuw.

In het afgelopen weekeind ontdekte ik naast de poster van het CDA, waarop Liesbeth Spies stond afgebeeld, de verkiezingsposter van de PvdA. Met foto van Job Cohen. Ik ben omgekeerd, heb nog een keer gekeken, en onomstotelijk vastgesteld: de evenknie van Liesbeth Spies is Job Cohen. Job, welkom in Zuid-Holland!

Ik zie de onthutste gezichten van de Zuid-Hollandse kiezers al voor me. Staan er een paar mensen in een stemhokje (komt voor, in Rotterdam bijvoorbeeld), zoeken ze zich blauw naar Job Cohen, staat-ie nergens op, niet te vinden. Ga dat maar eens uitleggen, Job en Tony!

Zal ik het nog eens uitleggen: provinciale verkiezingen gaan over de provincie. Daar hoort een provinciale lijsttrekker bij. En dat is mevr. Van de Vondevoort, ooit staatssecretaris, thans gedeputeerde in Zuid-Holland, mogelijkerwijs aanstaand collega van Liesbeth Spies.

De PvdA laat weer eens een staaltje gebrek aan inzicht in ons staatsrecht zien. Door de provinciale verkiezingen zo expliciet te gebruiken als campagne voor de landelijke politiek breng je heel veel zaken heel veel schade aan. Allereerst laat de PvdA hiermee zien, dat ze de provinciale staten gewoon geen eigenstandige plek in de campagne gunt – driewerf schande. Vervolgens is het onvermijdelijke dat hieruit schade voor Job Cohen volgt: hij is geen lijsttrekker, maar staat wel op de poster – dat moet fout gaan. En ten derde wordt het landelijk debat schade aangedaan, omdat de PvdA de indruk wekt, dat het landelijk debat echt over alles van hoog tot laag kan gaan; de voorzitter van de fractie in de Tweede Kamer wenst zich kennelijk met alles te bemoeien: Vadertje Staat, Papa Cohen gaat overal over.

‘Het moet eerlijker’ is het motto van de PvdA. Ik zou zeggen: begin maar met duidelijk te maken dat het dit keer om provinciale verkiezingen gaat!

P.S. Ik ben er een beetje bang voor, dat het in andere provincies niet anders zal zijn. Job is everywhere.

De PVV is een kleuterklas vol foute socialisten

Sommige mensen hechten aan definities: pas als de ander precies weet, waar ik het over heb, kan hij of zij zich een oordeel vormen over mijn standpunt. Op zich is dat volstrekt onjuist, want het gaat niet om de definitie zelf, maar om de wereld vanwaaruit die definitie tot stand is gekomen. En overigens: als ik zeg, dat de PVV een kleuterklas vol foute socialisten is, is dat geen definitie, maar een mening. Die wil ik graag onderbouwen.

Een kleuterklas
Nationale bekendheid heeft inmiddels het ‘klasje van Geert’ gekregen. Op vrije zaterdagen traint meester Geert zijn pupillen in de enige ambiance die zich daarvoor leent: de Haagse Tweede Kamer. Hij stopt zijn leerlingen alvast in de achterkamertjes van de politiek waar hij naar eigen zeggen zo’n hekel aan heeft. Kunnen ze alvast wennen. Geen van hen is nog geslaagd, want niemand mag spreken als de meester het niet expliciet goed vindt. Martin Bosma en Hero Brinkman mogen af en toe loslopen, maar de rest niet.
Voor de komende verkiezingen moeten natuurlijk ook teams gesmeed worden. Geen één partij doet dat, maar ja, als je bestuurlijk op zo grote afstand staat van de rest, moet je wel. Daarom worden er twee Kamerleden (en wat zou Geert het leuk vinden, als we hier konden schrijven: ervaren Kamerleden, maar dat kunnen we niet, want die zijn er niet) naar elke provincie gestuurd om de aanstaande leden van de Provinciale Staten te trainen. Het succes van Drenthe is tekenend: de selectie is erop gericht dat alleen de bruikbare kandidaten overblijven. Je moet er toch niet aan denken, dat er PVV’ers zijn, die – ook al is het ver bij Den Haag vandaan – zelfstandig gaan denken!
Geert is de opperkleuterleider, en dat wil hij vooral zo houden.

Socialisten
Op de één of andere manier afficheert de PVV zich veel linkser dan iedereen gedacht had. De pensioenleeftijd mocht (althans tot 9 juni) niet omhoog, en arbeiders kunnen zich zonder uitzondering in de belangstelling van de PVV verheugen. De partij zet zich in voor behoud van het minimumloon, en wist zelfs Agnes Jongerius bijna tot een monsterverbond te verleiden.
Het kenmerk van veel socialisten is de ingeslepen aversie tegen de heersende orde, de heersende klasse zoals zij dat vaak zelf noemen. Daarin vinden zij de Geertelingen aan hun kant. Ook hij is tegen de gevestigde orde, of dat nu in de politiek, de cultuur of de arbeidsverhoudingen is.
Geert is er voor de onderklasse, van huis uit wel een VVD’er, maar nu helemaal anders.

Fout
Bij de PVV is niets gericht op oplossingen. Kerncitaat is de kreet van Fritsma: “We gaan de gevestigde politiek helemaal gek maken”. Bij de PVV kijkt niemand vooruit, want dat zou betekenen, dat er iets van beleid moet zijn. Er is dan ook nog geen één beleidsvoorstel geweest van de PVV, dat iets te maken heeft gehad met het politiek handelen van Kabinet of Kamer. De bijdragen van de PVV aan het regeerakkoord zijn makkelijk te herkennen: alles wat ook maar lijkt op afbraak of vermindering van hetgeen tot stand is gebracht, komt bij de PVV vandaan, te beginnen met de bezuinigingen op kunst en cultuur.
Bij de PVV ontbreekt dan ook iedere neiging om creatief te zijn, zich te verheffen boven de eigen beperkingen of grenzen. Wie het positief wil zeggen, zou kunnen stellen, dat de PVV probeert fouten uit het verleden te repareren, maar als je ziet, dat bij die bestrijding ook iedere nieuwe ontwikkeling in de kiem wordt gesmoord, resteert maar één oordeel: fout.

Discussie binnen het CDA

Er woedt weer een soort discussie in het CDA, aangezwengeld door Hans Hillen. Of dit echt een discussie wordt, betwijfel ik; vooralsnog heeft het veel weg van bijdragen waarin leden van de partij hun zegje doen, en zich daarna in stilzwijgen hullen. Dat is verklaarbaar vanuit twee perspectieven: de geschiedenis in en buiten het CDA en het gebrek aan één algemeen aanvaard gezamenlijk vertrekpunt. Kern van de huidige discussie is de vraag welke rol de overheid dient te vervullen in het maatschappelijk bestel. In zekere zin komt het neer op de vraag: verzorgingsstaat ja of nee?

Geschiedenis in en buiten het CDA

In de ontstaansperiode van het CDA domineerde Den Uyl de vaderlandse politiek met het begrip van de maakbare samenleving. Met zijn bewogenheid voor de minder bedeelden en zijn enthousiasme voor de socialistische totaalpolitiek heeft hij de harten van velen geraakt – ook van CDA’ers. Om de eigen positie te markeren, heeft het CDA vanaf het begin een statement geplaatst tegenover deze maakbaarheid. Al in het beginstadium van haar bestaan heeft het CDA gestreden voor een ‘gespreide verantwoordelijkheid’: het beginsel, dat iedereen in zijn of haar eigen kring verantwoordelijkheden draagt voor eigen welzijn en welvaart, voor het milieu, voor de sociale cohesie. In die tijd was een begrip als ‘eigen verantwoordelijkheid’ nagenoeg een garantie voor ruzie met de PvdA.

Tijden veranderen. Niemand ziet in het CDA-begrip ‘gespreide verantwoordelijkheid’ nog een stellingname tegen de maakbaarheidspolitiek van de PvdA. De stap van ‘gespreide verantwoordelijkheid’ (CDA) naar ‘eigen verantwoordelijkheid’ (VVD) is dan snel gezet. Het CDA ziet zich thans geplaatst voor de vraag wat er precies met de eigen en/of gespreide verantwoordelijkheid bedoeld wordt. De duidelijkheid van 30 jaar geleden is verdwenen.

Visie en uitgangspunten

Tijdens de oprichtingsvergadering van het CDA werd een motie aanvaard die het volgende bepaalde: Van de leden van het CDA en dus ook van de CDA-vertegenwoordigers wordt gevraagd, dat zij aanvaarden, dat het evangelie richtsnoer is voor het politiek handelen van het CDA. Maar het evangelie spreekt zelf nergens in deze bewoordingen over de taken van de overheid of over het politieke beleid. De bron is het evangelie in al zijn tijdloosheid, de uitwerking in vier agendapunten is zeer tijdbepaald. De opvatting van sommigen binnen het CDA, dat de vier uitgangspunten te allen tijde overeind moeten blijven, plaatst deze punten op gelijk niveau als de bron waaruit ze geput zijn, en dat is niet de bedoeling geweest van de bedenkers ervan. Om deze reden is het onontkoombaar, dat de bron opnieuw geraadpleegd wordt, en dat er gezamenlijke woorden of begrippen centraal komen te staan, waaraan elk beleid in ontwikkeling en evaluatie getoetst kan worden.

Nieuwe trits

De uitdaging is om met behoud van het goede van de oude woorden nieuwe begrippen te munten, die zowel nauw aansluiten bij het gedachtegoed van toen als bij de vragen van nu. Als het CDA de bron trouw wil blijven, en uit het evangelie zijn inspiratie wil putten, dan verwijs ik graag naar een oude Bijbeltekst over de opdracht van de mens: recht doen, trouw eerbiedigen en ootmoedig wandelen voor God.  In beleidstermen is dit te vertalen in de drie begrippen rechtvaardigheid, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid. Dat zijn heldere begrippen, die voor iedereen herkenbaar en toepasbaar zijn, en de bron is ook volstrekt helder. Daarmee voorkom je, dat er op een verwrongen manier gezocht moet worden naar toepasbare termen, die op de een of andere manier dan toch aan de bron gelinkt moeten worden. De bron is een tekst uit het evangelie, de uitwerking is hedendaags en zeer bruikbaar.

Liberale woorden

Verantwoordelijkheid in de hedendaags-liberale zin betekent heel vaak, dat iedereen zijn of haar eigen broek moet ophouden, en dat de staat niet verantwoordelijk is, tenzij het tegendeel blijkt. Als het CDA het begrip verantwoordelijkheid gebruikt, is het niet meer voor iedereen duidelijk, dat dat in de jaren ’70 bedoeld was als begrip om Den Uyl mee te pareren – het wordt vaak uitgelegd als een flirt met de VVD. Door de bron van het CDA-begrip over verantwoordelijkheid weer eens op te sporen en te bezien of er nieuwe thema’s uit te putten zijn voor de toekomst van het CDA, kan iedereen ontsnappen aan de verkeerde uitleg van een beladen begrip. 

Herkenbaar anders in de blogwereld

Vandaag heb ik voor het eerst de moeite genomen om de blogwereld wat beter te bekijken. De reden daarvoor is, dat er allerlei communities zijn, waar je eerst lid van moet worden, en dat de blogwereld precies (als ik het goed zie) the other way round is.
Mijn blogs zullen veelal bestaan uit commentaren en reacties op politiek en samenleving.
Dat heeft onder andere te maken met het feit dat ik enkele weken geleden een boek heb uitgegeven over de toekomst van de politiek, en ik blijf maar schrijven over mijn opvattingen. Steeds heb ik de neiging om mijn veelal nachtelijke overpeinzingen aan het papier toe te vertrouwen.
Wellicht is het bloggen daar een goede methode voor.
Voorlopig heeft het even geduurd voordat deze blogsite een beetje leek op wat ik wilde, dus voor vandaag laat ik het erbij.